16 nov Op weg naar meer wooncoöperaties in Brussel
Wie in een wooncoöperatie woont is huurder noch eigenaar. De coöperatie is eigenaar van de woningen. De bewoner koopt aandelen van de coöperatie en is zo in zekere zin “mede-eigenaar”. Dit geeft hem ook een woonrecht, in ruil voor een betaalbare maandelijkse huur.
Woningcoöperatie en sociale huisvesting
Wooncoöperaties hebben een belangrijke rol gespeeld in het ontstaan van sociale woningen in Brussel. De meeste mensen kennen waarschijnlijk de tuinwijken zoals Le Logis en Floréal, maar er zijn er meer. De laatste jaren kenden de wooncoöperaties overal in Europa een heropleving. In landen als Duitsland en Zwitserland wordt het model gebruikt door mensen die vaak net te veel verdienen om recht te hebben op een sociale woning, die zoeken naar een zekere vorm van collectief wonen en een niet-speculatieve eigendomsvorm. Dankzij een faciliterend overheidsbeleid konden burgers kwalitatieve en innoverende woonprojecten ontwikkelen. Steden als Zurich, Geneve, Hamburg of Barcelona tonen het goede voorbeeld. Brussel blijft echter achter.
Het CLT model: mogelijkheden voor woningcoöperaties?
Met CLTB concentreren wij ons op blijvend betaalbare koopwoningen voor gezinnen met een laag inkomen. Community land trusts delen belangrijke waarden met wooncoöperaties, maar werken op een andere manier. Ook schrijven wij ons in in het Brussels sociale huisvestingsbeleid, waardoor onze woningen enkel verkocht worden aan mensen met een laag inkomen die voldoen aan de inkomenscriteria. Toch worden wij vaak aangesproken door burgers die collectieve, niet speculatieve woonprojecten willen opzetten.
Een actieonderzoek
Dankzij de steun van CERA zijn we kunnen starten met een actie-onderzoek dat de bedoeling heeft om meer wooncoöperaties in Brussel mogelijk te maken. Het actieonderzoek volgt vier sporen.
- Een eerste spoor is een theoretisch onderzoek, waarin we nagaan wat de hinderpalen zijn om wooncoöperaties op te richten in Brussel, en wat succesfactoren zijn van steden waar de afgelopen jaren veel coöperaties ontstaan zijn.
- Ten tweede ondersteunen we drie pilootprojecten. We begeleiden drie groepen burgers die concrete plannen hebben voor het opzetten van een wooncoöperatie bij het zoeken naar een geschikte site, de juiste juridische montage, en zo voort.
- Een derde spoor is om te onderzoeken wat de beste structuur is om meer wooncoöperaties in Brussel mogelijk te maken. Kunnen we samenwerken met bestaande coöperaties uit Vlaanderen bijvoorbeeld? En wat moet de rol van CLTB in dit alles zijn.
- Een laatste spoor er een van een politiek pleidooi. Wij willen burgers die geloven dat Brussel nood heeft aan meer wooncoöperaties samenbrengen en ondersteunen om concrete voorstellen te maken te bepleiten bij het beleid. Deze burgerbeweging komt ongeveer maandelijks samen.
Vorige maand konden enkele leden van ons team deelnemen aan een studiereis naar Genève, om te leren hoe men er daar in geslaagd is om relatief korte tijd het aandeel van de wooncoöperaties in de woonmarkt op te drijven tot 5% van het totale park.
Ons actieonderzoek loopt nog tot volgend jaar. Ondertussen zijn er ook gewestelijke verkiezingen. Het Brussels Gewest heeft de kans om haar stadsontwikkelingsbeleid om te buigen om zo het ontstaan van meer wooncoöperaties met blijvend betaalbare woningen voor mensen met een middeninkomen mogelijk te maken.
Als je geïnteresseerd bent in burgerbijeenkomsten om meer woningcoöperaties te promoten, contacteer ons dan op info@cltb.be en je ontvangt de uitnodiging voor de volgende bijeenkomst.