Onze geschiedenis
De eerste ideeën voor de oprichting van een Community Land Trust in Brussel dateren van 2008 en houden rechtstreeks verband met de wooncrisis die rond die tijd in Brussel om zich heen begon te grijpen.
In het Brussels Gewest verdubbelden de huizenprijzen tussen 2000 en 2010, en ze bleven daarna gestaag stijgen. Daarvoor waren woningen in Brussel, vergeleken met andere Europese hoofdsteden, relatief betaalbaar. Lange tijd konden grote delen van de bevolking, ook arme gezinnen, een betaalbare woning kopen, dankzij verschillende vormen van aankoopsteun. In sociale huurwoningen werd er, na de jaren 1980, nauwelijks nog geïnvesteerd. Daardoor stond de overheid met lege handen wanneer, omwille van de stijgende prijzen op de private huur- en koopmarkt, de vraag naar sociale woningen sterk toenam.
Als reactie op deze groeiende woningcrisis ontstonden vanuit het brede middenveld allerlei initiatieven. Twee daarvan zouden belangrijk zijn voor het creëren van de Brusselse Community Land Trust. Het eerste was het project l’Espoir, opgestart in 2005, een samenwerking tussen Buurthuis Bonnevie, CIRE (Coordination et Initiatives pour Réfugiés et Étrangers), het Woningfonds van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en 14 gezinnen met een laag inkomen. Dit project, waarbij de toekomstige bewoners van bij de start mee rond de tafel zaten leidde tot de bouw van veertien collectieve, betaalbare, energiezuinige koopwoningen in Molenbeek.
Het tweede waren de solidaire spaargroepen, waarbij op initiatief van vluchtelingenvereniging CIRE gezinnen met een laag inkomen samen spaarden om het voorschot van de aankoop van een individuele woning mogelijk te maken. Deze twee projecten koppelden met succes een collectieve en solidaire dimensie aan individuele eigendomsverwerving. Samen met andere verenigingen en militanten actief voor het recht op wonen en in het buurtwerk, zochten de initiatiefnemers manieren om dit soort projecten een meer duurzame basis te geven. Ze waren immers tot de vaststelling gekomen dat bijkomende financiële middelen nodig waren om hun doelstelling, namelijk betaalbare woningen voor de laagste inkomensgroepen, mogelijk te maken.
Maar ze zochten een manier om die middelen zo duurzaam mogelijk in te zetten, om het aanbod van betaalbare woningen blijvend te vergroten en dus niet alleen de eerste kopers te helpen. Ook zochten ze naar manieren om de participatie van de bewoners structureel te verweven in het model. Het zoeken naar een geschikte formule leidde naar het CLT model, tot dan toe nog volledig onbekend in België. In september 2009 werden vier leden van deze groep door de Britse Building and Social Housing Foundation (BSHF) uitgenodigd om deel te nemen aan een internationaal studiebezoek aan de Champlain Housing Trust in Burlington. Na een week keerden ze terug naar Brussel, meer dan ooit overtuigd dat het CLT-model zou kunnen zijn waar ze naar op zoek waren.
In 2010 richtten vijftien verenigingen het Platform Community Land Trust Brussel op, dat zich tot doel stelde om een CLT in Brussel te stichten. Gezinnen op zoek naar een betaalbare woning werden van bij de start betrokken bij dit proces en gaven mee vorm aan het voorstel (zie charter) dat door het Platform verdedigd werd. In 2011 bestelde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een haalbaarheidsstudie naar de mogelijkheid om een CLT op te richten, en de aanbevelingen uit die studie werden in 2013 geconcretiseerd met de oprichting van de VZW en de Stichting van Openbaar Nut Community Land Trust Brussel (CLTB) en de subsidie, door het Gewest, voor de realisatie van een eerste project.